SRP Felješana – Debeli lug

Strogi rezervat prirode pod zaštitom je od 1950. godine i uspostavljen je radi očuvanja jedinstvene autohtone stare dobro razvijene sastojine planinske bukove šume starosti 300 godina, sa stablima koja dostižu visine preko 40 metara, te je izuzet iz gazdovanja i eksploatacije i tako sačuvan u svom izvornom obliku. nalazi se u istočnoj Srbiji, na području Severnog Kučaja, na teritoriji Opštine Majdanpek. 1, površine 15.28 ha i u celosti je u državnoj svojini.

Na osnovu člana 41a stav 2. Zakona o zaštiti prirode (“Službeni glasnik RS“ br. 36/09, 88/10, 91/10 i 14/16) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi (,,Službeni glasnik RS” br. 55/05, 71/05 , 101/07, 65/08, 16/11, 68/12-US, 72/12, 7/14-US i 44/14), Vlada Republike Srbije donela je Uredbu o proglašenju Strogog rezervata prirode “Felješana “ koji je svrstan u I kategoriju od nacionalnog, odnosno izuzetnog značaja.

Gazdinska jedinica “Crna reka“, u okviru koje se nalazi SRP “Felješana“ nalazi se na obroncima Homoljskih planina, u jugozapadnom delu Domene. To je vrlo interesantan predeo zbog velike kupiranosti terena, koji se prostire od 211 do 811 nadmorske visine, zbog vrlo raznolikog geološkog sastava na relativno maloj površini i zbog vrlo bogatog i raznovrsnog florističkog sastava. Nastavnoj bazi ‘Majdanpečka Domena’ Debeli Lug SRP “Felješana“ nalazi se na nadmorskoj visini 490-530 m, severnoj ekspoziciji i na razuđenom i vrlo strmom i valovitom terenu, nagiba 16-20°

Majdanpečka domena predstavlja područje koje je posebno zanimljivo u pogledu sastava flore. Tu se javljaju biljne vrste koje ukazuju na povezanost mezijske flore sa florama dacijske, panonske i ilirske provincije, a i sa karpatskom provincijom. Takođe, ovde se pronalazi južnodacijski-zapadnomezijski endem Campanula crassipes..
Majdanpečka domena predstavlja lišćarsko područje. Posebno dominiraju bukove šume.
U Domeni se javlja i znatan broj lekovitih biljaka. Ustanovljeno je 222 vrste, među kojima i takve koje su retke ili endemične.

U fitocenološkom smislu, SRP “Felješana“ predstavlja jedinstvenu autohtonu staru dobro razvijenu monodominantnu planinsku bukovu šumu, sa slabo zastupljenim mrtvim pokrivačem, nepovoljnog procesa humifikacije, retkog žbunja i slabe zakorovljenosti.
S obzirom da ovde dominiraju bukove šumske zajednice, karakteristično je prisustvo faune evropskih kontinentalnih šuma.

Čovek je u ovim krajevima prisutan najviše kroz aktivnosti vezane za šumarstvo. Treba napomenuti da se rezervat nalazi u neposrednoj blizini naselja Debeli Lug i kompleksa rudnika Majdanpek. Činjenica da je prirodna sredina u okolini Majdanpeka znatno degradirana, naročito na području rudarskih kopova i uz njih, naročito doprinosi značaju samog rezervata. osi značaju samog rezervata. SRP “Felješana“ se nalazi veoma blizu površinskih kopova Majdanpeka, Debelog Luga i flotacionog jezera. U samoj blizini Crne Reke nema rudarskih aktivnosti osim manjih pozajmišta kamena.
Opšta ocena stanja životne sredine ovog zaštićenog područja je dobra, sa očuvanim biljnim i životinjskim vrstama i neizmenjenim prirodnim odlikama.